Tài khoản 244 theo Thông tư 200/2014/TT-BTC được sử dụng để phản ánh các khoản ký quỹ, ký cược dài hạn của doanh nghiệp cho các đối tác, tổ chức theo hợp đồng hoặc cam kết pháp lý. Đây là khoản tiền hoặc tài sản mà doanh nghiệp dùng để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ dân sự trong các hợp đồng thuê tài sản, cung ứng dịch vụ, vay vốn ngân hàng… Thời gian hoàn trả thường dài hơn 12 tháng.
Việc sử dụng tài khoản 244 giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt hơn các nghĩa vụ tài chính và hợp đồng dài hạn, đồng thời minh bạch giá trị tài sản đang bị ràng buộc và chưa được sử dụng vào mục đích khác.
Đối tượng ghi nhận tài khoản 244
Tài khoản 244 được áp dụng trong các trường hợp sau:
- Ký quỹ dài hạn cho cơ quan chức năng (ví dụ: ký quỹ mở đại lý bảo hiểm, du lịch, bất động sản…)
- Ký cược hợp đồng thuê dài hạn, thuê mặt bằng
- Ký cược thiết bị, tài sản, vật tư theo hợp đồng liên doanh, hợp tác
- Ký quỹ bảo đảm thực hiện hợp đồng, đấu thầu, vay vốn dài hạn
Các khoản này phải có hợp đồng, biên bản xác nhận rõ ràng giữa các bên và thời hạn hoàn trả từ 12 tháng trở lên.
Nguyên tắc hạch toán tài khoản 244
- Ghi nhận ban đầu theo số tiền hoặc giá trị tài sản thực tế đã ký quỹ/ký cược
- Không ghi nhận lãi, lỗ do biến động giá trị nếu chưa được hoàn trả
- Khi nhận lại tiền, ghi giảm tài khoản 244, đồng thời phản ánh lại tài khoản tiền hoặc tài sản tương ứng
- Trường hợp khoản ký cược bị mất do vi phạm hợp đồng:
- Ghi nhận chi phí hoặc tổn thất tài chính tương ứng
Các nghiệp vụ kế toán thường gặp
- Khi ký quỹ/ký cược:
- Nợ TK 244
- Có TK 111 / 112 / 152 / 211…
- Khi nhận lại tiền ký quỹ:
- Nợ TK 111 / 112 / tài khoản tài sản tương ứng
- Có TK 244
- Trường hợp bị mất khoản ký cược do vi phạm hợp đồng:
- Nợ TK 811 (chi phí khác)
- Có TK 244
- Nếu được hoàn lại một phần, còn lại bị giữ lại do phạt:
- Nợ TK 111: phần được hoàn
- Nợ TK 811: phần bị giữ lại
- Có TK 244: toàn bộ giá trị đã ký cược
Ví dụ minh họa
Công ty A ký quỹ 500 triệu đồng với ngân hàng để bảo đảm khoản vay dài hạn. Sau 2 năm, khi hoàn tất nghĩa vụ vay, ngân hàng hoàn trả lại toàn bộ số tiền ký quỹ:
- Khi ký quỹ:
- Nợ TK 244: 500.000.000
- Có TK 112: 500.000.000
- Khi được hoàn lại:
- Nợ TK 112: 500.000.000
- Có TK 244: 500.000.000
Nếu công ty A ký cược 100 triệu đồng cho hợp đồng thuê thiết bị và do vi phạm bị mất 30 triệu đồng:
- Khi ký cược:
- Nợ TK 244: 100.000.000
- Có TK 112: 100.000.000
- Khi kết thúc hợp đồng:
- Nợ TK 112: 70.000.000
- Nợ TK 811: 30.000.000
- Có TK 244: 100.000.000
Trình bày trên báo cáo tài chính
Tài khoản 244 được trình bày trong mục “Tài sản dài hạn khác” hoặc được thuyết minh trong phần “Các khoản phải thu dài hạn” tùy theo chính sách trình bày của doanh nghiệp:
- Cần ghi rõ đối tượng nhận ký quỹ, ký cược
- Mục đích ký quỹ, điều kiện hoàn trả
- Thời hạn cam kết, hợp đồng đi kèm
Thông tin này rất quan trọng đối với cơ quan thuế, kiểm toán và cổ đông để đánh giá chất lượng tài sản doanh nghiệp đang sở hữu.
So sánh tài khoản 244 và tài khoản 138
| Tiêu chí | Tài khoản 244 – Ký quỹ dài hạn | Tài khoản 138 – Phải thu khác |
|---|---|---|
| Tính chất khoản mục | Đảm bảo thực hiện nghĩa vụ | Khoản doanh nghiệp được hoàn hoặc thu |
| Thời gian hoàn trả | Dài hạn (trên 12 tháng) | Thường là ngắn hạn |
| Ghi nhận | Có ràng buộc pháp lý, hợp đồng | Phát sinh do giao dịch tài chính khác |
| Tính khả thi thu hồi | Tùy điều kiện hợp đồng | Có thể có rủi ro không thu được |
Lưu ý khi sử dụng tài khoản 244
- Phải có đầy đủ hồ sơ pháp lý: hợp đồng, phiếu chi, xác nhận ngân hàng hoặc đối tác
- Không sử dụng để phản ánh các khoản tạm ứng, phải thu nội bộ (dùng TK 141 hoặc 136)
- Cần phân biệt thời hạn để xác định dài hạn (244) hay ngắn hạn (có thể dùng TK 138 hoặc theo dõi chi tiết)
- Định kỳ rà soát khả năng thu hồi, nếu có rủi ro cần lập dự phòng tổn thất tương ứng
Kết luận
Tài khoản 244 là công cụ kế toán quan trọng giúp doanh nghiệp phản ánh đầy đủ và minh bạch các khoản ký quỹ, ký cược dài hạn – những khoản có ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực tài chính, khả năng huy động vốn và tuân thủ hợp đồng kinh tế. Ghi nhận đúng tài khoản này giúp doanh nghiệp thể hiện trung thực nghĩa vụ ràng buộc trong báo cáo tài chính và chủ động kiểm soát rủi ro pháp lý.
DVL cung cấp hệ thống biểu mẫu theo dõi ký quỹ dài hạn, công cụ nhắc hạn hoàn trả, kiểm tra pháp lý hợp đồng ký cược và phần mềm quản lý tài sản ký quỹ theo từng loại đối tác – dự án – cam kết pháp lý chuẩn Thông tư 200.